Abstract optimisme

Piet Adema heeft een brief geschreven aan de Tweede Kamer. In die ‘hoofdlijnenbrief’ schetst hij hoe hij tot een akkoord met de landbouw over de landbouw wil komen. Niet alleen de landbouw maar ook de zogenaamde ketenpartijen moeten bij dit akkoord worden betrokken. In de brief zegt Adema, dat hij er met het akkoord voor wil zorgen dat er een vitaal platteland, een vitale landbouwsector en nog veel meer geweldige dingen gaan gebeuren waaronder een goed inkomen voor de boer.

Ondertussen moeten dan ook nog even de klimaatopgave, de EU-waterrichtlijnen, natuurherstel, de bodem, de stikstofproblematiek en nog zo wat van die dingetjes geregeld worden. Dat moet te doen zijn voor 2040, denkt Adema. Dat gaan we allemaal doen in de vorm van kringlooplandbouw waarover al een aantal jaren gepraat wordt, waarvan iedereen wel ongeveer een idee heeft wat het zou kunnen zijn, maar waarvan duidelijk is dat niet iedereen hetzelfde idee heeft over wat het is.

Dit alles gaat zijn beslag krijgen in de vorm van gebiedsprocessen. Die gebiedsprocessen moeten aangepakt worden door de provincies, die dat allemaal op hun geheel eigen wijze gaan doen. Dat gaat vast nog heel boeiend worden.

Piet gaat zich overal hard voor maken, zijn best doen en verwacht dat anderen ook hun verantwoordelijkheid nemen om de boer van een goed inkomen te voorzien. En wat Piet ook gaat doen is onderzoeken of wettelijke maatregelen mogelijk zijn.

Alles gaat bespreekbaar worden in het landbouwakkoord maar er zijn al wel een aantal voorzetten gegeven. Er komt een GVE-norm, veevoer moet duurzaam worden, CO2 moet worden opgeslagen in de bodem (0,5 mTon/jr), er moeten afspraken komen over mest en langdurige pacht, dierwelzijn, en alles wat de partijen bij het landbouwakkoord er nog bij willen halen. 

Het geheel moet in het eerste kwartaal zijn beslag krijgen en kwalitatieve en kwantitatieve afspraken bevatten.

Wie deze brief gelezen heeft blijft verbaasd of misschien juist onder de indruk achter. Wat veelomvattend, wat een Hercules-taak, wat een ambitie, geweldig gewoon. Of toch net iets te veel, net iets te abstract, net iets te onrealistisch. Want waarom zouden de ketenpartijen meedoen in het verbeteren van de positie van de boer? Waarom zou die boer vrijwillig gaan extensiveren als er niet gelijktijdig de beloofde inkomensverbetering wordt geleverd. Hoe gaat Piet dit allemaal regelen in de echte wereld als betrekkelijk eenvoudige problemen als het legaliseren van de PAS-melders maar niet wil lukken?

Commentaar vanuit de Kamer, waar de eerdere perspectievenbrief van de voorganger van Piet onmiddellijk werd getorpedeerd, was tot nu toe beperkt. Tjeerd de Groot (D66) was bij het radioprogramma Sven op 1 wel heel duidelijk. De toekomstbrief krijgt van hem een dikke onvoldoende. Adema maakt geen keuzes, zegt hij. Hij doet hetgeen haar beter dan Henk Staghouwer en “ook stevig niks doen is niks doen”, zegt Tjeerd. 

Een ding is wel duidelijk. Als Piet Adema al die abstracties uit de hoofdlijnenbrief concreet kan maken, als hij kans ziet een uitvoerbaar akkoord te maken, binnen drie maanden, waar ook iedereen zich aan gaat houden, en waarmee de doelen worden gehaald, dan is hij de volgende eerste minister van Nederland. Nee, dan wordt hij de baas van Europa!