Herfst 2023
Ongeveer 17 oktober kreeg ik van mijn ‘weerman’ een appje dat er in de komende 2-3 weken 200 mm zou kunnen vallen! Als de helft valt, zou het al veel zijn, dacht ik nog. We zijn nu 2,5 week verder en inmiddels is uiteindelijk 230 mm gevallen! In sommige streken is er meer gevallen en in andere streken minder. Het lijkt dat er in Noord-Holland het meeste is gevallen.
Er worden nu al vergelijkingen getrokken met de herfst van 1998. Toen was het ook erbarmelijk slecht en hadden we daarnaast de vroeg invallende vorst. Daar hopen we nu niet op, aangezien er nog heel veel producten moeten worden geoogst. Ook moet er nog heel veel worden geplant aan bloembollen. Ik denk dat hier in Noord-Holland nog bijna 75% moet worden geplant. En van wat er nu geplant is, weet je ook niet of het goed komt na die hoeveelheid neerslag.
En hoe moet al het werk straks worden gedaan? Ploegen, rooien, planten, strodekken, alles komt tegelijk. Er zijn leliebedrijven, waar 80 mensen klaar staan om de leliebollen te verwerken. En er is nog geen bol gerooid.
Als je de geschiedenis erop na slaat, dan is oktober 2023 tot nu toe de natste oktobermaand sinds de start van de metingen. De neerslagmetingen zijn gestart in 1906. De oorzaak van al die nattigheid is waarschijnlijk dat september en oktober erg warm zijn geweest en de zee is daardoor ook langer warm gebleven.
Gaan we hier in de toekomst meer last van krijgen? Als we naar de opwarming van de aarde kijken lijkt het er wel op. Oktober was zacht met een gemiddelde van 13,2 C en een gemiddelde van 10,9 graden is normaal. Oktober heeft een gemiddelde van 75 mm neerslag.
Een ding is zeker, wij als landbouwers kunnen geen rekening houden met ‘kalenderlandbouw’. Dat op 1 oktober bijvoorbeeld alle aardappelen gerooid moeten zijn, daar kunnen we helemaal niets mee. We mogen nu zelfs blij zijn als alles gerooid is voor 1 januari. Met de komende verkiezingen in aantocht is het nu de tijd dat de landbouw de aandacht krijgt die ze verdient en dat de goede partijen aan bod komen.
Tijdens het schrijven van deze column krijg ik een appje met een afbeelding van te verwachten neerslag tot 15 november. En dan zit Noord-Holland weer in de prijzen. Tot nu toe cumulatief 120 mm in 10 dagen tijd. De klusjes in de schuur raken onderhand ook wel op: ik kan alleen nog drains doorspuiten en heb vanmorgen nog een vracht wortelen gerooid, wat verbazingwekkend prima ging.
We zullen straks moeten schakelen en langere dagen moeten maken om al het werk gedaan te krijgen.
Wel positief in deze herfst is dat het pachtvoorstel niet controversieel is verklaard. Dit houdt in dat deze voorstellen door het demissionaire kabinet worden uitgewerkt. Deze voorstellen zijn gedaan door de FPG, NAJK, LTO en de BLHB. Het mooie van dit verhaal is dat alle neuzen dezelfde kant op staan. Minister Adema wil daarom deze voorstellen overnemen voor wijziging van de pachtwetomgeving.
Het is nu hopen op een snelle vorming van het kabinet na de verkiezingen van 22 november. Zodat ook hier de neuzen dezelfde kant op staan. Dan hebben we toch nog een beetje een positief begin van 2024.
