In het zicht van de haven
“Ik kan u tot mijn plezier meedelen dat dat voorstel er lijkt te komen. Wij zijn met de BLHB, LTO en de agrarische jongeren gekomen tot een zeer productieve samenwerking, durf ik te stellen, waarin we de voorstellen voor de inrichting van een pachtwet aan de minister kunnen aanbieden. Dat gaat op korte termijn gebeuren”.
Deze woorden sprak de voorzitter van de Federatie Particulier Grondbezit in een interview met Boer en Bussiness op dinsdag 5 september jl. Natuurlijk moeten de diverse achterbannen worden geraadpleegd, en dat is zeker geen formaliteit. Het voorstel is een gedegen stuk werk dat zeker moet kunnen overtuigen. Het zou zomaar zover kunnen komen: pachters en verpachters zijn het eens geworden over de contouren van een nieuw pachtstelsel. Dat zou een historische gebeurtenis opleveren.
Ze waren er eerder dichtbij met het akkoord van Spelderholt van juli 2014. Het was toen de FPG die eerst ja, en toen toch nee zei tegen het akkoord. We zijn bijna tien jaar en vier bewindspersonen verder. Inmiddels is het besef breed doorgedrongen dat korte pacht slecht is voor de bodem en slecht is voor de boer. Ook is een ander obstakel voor overeenstemming opgeruimd. In haar hoofdlijnenbrief pacht van 2019 zei de toenmalige minister van Landbouw, mevrouw Schouten: “Verder wil ik de reguliere pacht grotendeels ongemoeid laten. Aan de huidige reguliere pacht zijn namelijk rechten voor de pachter verbonden (zoals indeplaatsstelling en continuatierecht), waar ik niet aan wil tornen. Ik acht het van belang dat de bestaande reguliere pachtcontracten gerespecteerd worden.” (Tweede Kamer, vergaderjaar 2018–2019, 27 924, nr. 73)
De afgelopen maanden hebben pachters en verpachters, ondersteund door deskundigen op het gebied van o.a. recht, economie, en praktijk, gewerkt aan een stuk dat de titel ‘Transitie in pacht’ heeft gekregen.
De voorstellen die pachters en verpachters nu aan de minister van Landbouw willen doen behelzen in hoofdzaak het remmen van de kortdurende pacht door het geven van negatieve prijsprikkels en beperkingen met betrekking tot de frequentie van de korte contracten, met daarnaast het stimuleren van lange contracten, ten minste achttien jaar, met vrijere prijzen. Alle huidige reguliere contracten blijven in stand onder de voorwaarden zoals we die nu kennen. Dus met pachtnormen zoals die nu ook gelden. Alle nieuwe reguliere contracten zullen een vrije prijs kennen, maar voor het overige aan dezelfde voorwaarden voldoen als de bestaande reguliere contracten. Een demping van de prijsschommeling van de pachtnormen zal worden geïntroduceerd.
De voorstellen die pachters en verpachters aan de minister zullen doen zijn niet tot twee cijfers achter de komma uitgewerkt. Er zullen op verschillende terreinen keuzes moeten worden gemaakt en varianten technisch ingevuld moeten worden.
Tot slot kan ik u tot mijn plezier meedelen dat ik het optimisme van de voorzitter van de FPG deel. Dat de vertegenwoordigers van pachters en verpachters dan werk gedaan hebben dat de overheid had behoren te doen, is iets waar ik gezien het resultaat overheen wil stappen.
