Positieve energie

“Heb jij nog positieve energie?”, is de vraag die vrienden en mensen uit de omgeving mij tegenwoordig vaak stellen. Ze vragen dat niet alleen vanwege de negatieve benadering van de politiek en grote delen van de maatschappij naar de agrarische sector. Maar ook omdat de bedrijfsvoering aan veel regels moet voldoen en de ondernemersvrijheid daarmee wordt ingeperkt. 

Ja, het is niet altijd even gemakkelijk wat wij als agrarische sector over ons heen krijgen. De bedrijven die meedoen aan het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zijn pas geconfronteerd met forse kortingen op de basispremie en ook de eco-premie valt veel lager uit. In het voorjaar werden premies in het vooruitzicht gesteld die veel hoger waren, maar lager dan in 2022. En nu komt Adema met de aanwijzing van de met nutriënten verontreinigde gebieden; dit heeft grote gevolgen voor de mestplaatsing.

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezing heeft tot grote verschuivingen geleid. De partijen in het demissionaire kabinet zijn fors afgestraft en andere partijen hebben vanuit het niets fors gewonnen. Dit geeft kansen voor de agrarische sector. De onderhandelingen voor een nieuwe regering zijn gestart en dit wordt nog een hele klus. In ieder geval wordt het een geheel ander kabinet en dit kan gunstig zijn voor de landbouw. Tijdens de klimaattop in Dubai zullen geld en economie leidend zijn voor de uitkomsten, want veel landen willen de fossiele brandstoffen niet in de ban doen. Mijns inziens kunnen wij in de komende tientallen jaren niet zonder fossiele energie. 

Deze veranderingen geven energie om weer kansen te zien. Natuurlijk maakt het verschil aan welke kant van de streep je staat als agrariër: ben je een stopper, heb je een opvolger of wil je hoe of dan ook door.

Positieve energie krijg ik ook van consumenten die positief naar onze sector kijken. Tijdens de demonstraties bleek dat als de boeren boos zijn op het overheidsbeleid, de agrarische sector massaal en van veel kanten steun en waardering krijgt. De gemiddelde consument snapt dat de boer ook een goede boterham moet kunnen verdienen. Alleen zal deze consument ook zijn steentje moeten bijdragen door hogere prijzen voor onze producten te gaan betalen, zodat de agrarische sector niet afhankelijk van subsidies hoeft te zijn.

Positieve energie krijg ik als boer ook van de seizoenen: dat in het voorjaar de akkers bewerkt zijn en daarna gaan bloeien, dat er in de zomer geoogst wordt, in de herfst de bomen hun bladeren weer laten vallen en in de winterperiode rust heerst. Voor mij is de winterperiode een tijd van bezinning en mezelf weer opladen: klusjes doen, wat langer koffiedrinken en meer sociaal leven, vrienden opzoeken of een vakantie houden.

Nu 2023 bijna op zijn eind is en 2024 voor de deur staat, mijmer ik wat over het afgelopen jaar: de oorlog tussen verschillende landen die niet alleen daar gevolgen heeft, maar ook hier: voor de export van onze producten bijvoorbeeld. Begin 2023 daalde deze sterk en gelukkig is de weg weer omhoog. 

De wereldbevolking zal gevoed moeten worden, dus boeren zullen er altijd blijven op wat van manier dan ook, en omdat de wereldbevolking altijd nog groeit zullen we als sector aan de goede kant van de streep blijven en dit geldt zelfs voor de prijzen van producten.

Nu ik dit schrijf hoor ik het liedje van Ramses Shaffy op de radio dat eigenlijk wel op onze agrarische sector slaat: Zing Vecht Huil Bid Lach Werk en Bewonder. Van deze muziek krijg je positieve energie.

Ik wens jullie prettige kerstdagen en een positief begin van 2024.