Stikstof vraagt om regie

De provinciebestuurders van Noord-Holland hebben zich tot de minister van stikstof gericht. Ze willen van alles, maar ze hebben geen stikstofruimte. Ze willen het intern salderen vergunningsplichtig maken en latente ruimte kunnen innemen. Dat allemaal omdat ze te weinig boeren hebben om aan te pakken en te weinig snelwegen om mensen langzamer te laten rijden. Als de minister kans ziet wat extra stikstof te regelen zou dat mooi zijn, ook voor Tata Steel en Schiphol.  

In Gelderland mag er sinds kort extern worden gesaldeerd. Stoppende veehouders mogen 70% van hun stikstofruimte overdragen aan bijvoorbeeld een collega. 

In Overijssel doen ze het weer heel anders. Daar hebben ze het hele externe salderen voorlopig in de ijskast gezet, in het belang van de ondernemers, zegt gedeputeerde Ten Bolscher, en in afwachting van meer duidelijkheid…..door de rechter. 

Is er nog uit te komen? Uit de stikstofcrisis bedoel ik dan. Als je op dit moment het slagveld overziet, dan staat de zaak er niet geweldig bij. De stikstofwet heeft geen echte oplossingen gebracht. Sinds de bodem uit de PAS is gevallen, staat bestuurlijk Nederland met de mond vol tanden: men weet het niet meer.

Johan Vollenbroek en de MOB pakken genadeloos door op de zwakke punten van het beleid en krijgen, niet verbazingwekkend, vaak gelijk bij de rechter. 

Misère begint aan de top, zo ook hier. Na slechte PAS-wetgeving, slechte reparatiewetgeving en sterk decentraliseren van de uitvoering, is er vooral chaos ontstaan. Chaos die bij iedere ‘verbetering’ lijkt toe te nemen. Is het vervangen van de 5 KM-norm door 25 KM nu echt een oplossing? Volgens de MOB moet dat worden meegerekend wat er is, en niet op 25 KM afgekapt worden. Ook hier lopen de nodige rechtszaken.

En waar staat de boer? De boer leeft in onzekerheid. Mag je die latente ruimte nu wel of niet verkopen? Komen er dan toch dierrechten en is het verstandig vee aan te houden of aan te voeren voor het geval er een teldatum komt? Van wie zijn die rechten dan eigenlijk. Er is een rechterlijke uitspraak over fosfaat. Stikstof hoort volgens de rechter bij de inrichting, maar wat is van wie en onder welke omstandigheden? En waar staat de rest van Nederland? Die hebben inmiddels ontdekt dat stikstof niet alleen over boeren gaat.

Laura Bromet (GL) stelde in een debat met de stikstofminister dat de stikstofwet niet werkt. Volgens haar kunnen we het beste Aerius eruit gooien en opnieuw beginnen. Ze heeft een punt.Stikstof is een belangrijk onderdeel van de verbouwing van Nederland. Die verbouwing moet plaatsvinden in een samenwerkingsverband van 352 gemeenten, 21 waterschappen, 12 provincies en ten minste 4 ministers. O ja, het IPO en de VNG doen ook nog mee. Is er nog ruimte voor de direct getroffenen? Het is te hopen. Dit dossier verdraagt niet nog meer gepolder. Dit dossier vraagt om regie, doortastendheid en het besef dat ‘spitsvondigheden’ – zoals in het verleden – de zaak alleen maar erger maken. ‘Niet alles kan overal’, de titel van het rapport Remkes, betekent eigenlijk ‘Er kan bijna niks’. Het gaat niet meer alleen over landbouw. Of je een industrie, een vliegveld of een energiecentrale bent, stikstof is een blijvertje.