Geliberaliseerde pacht en mestkosten
Als bestuur van de BLHB hebben we in de afgelopen jaren meerdere malen onze bezwaren geuit tegen geliberaliseerde pacht. De onevenwichtige mestmarkt leidt tot erg hoge pachtprijzen van kortlopende overeenkomsten en benadrukt nogmaals de nadelen van deze pachtvorm.
Tekortkomingen
Vrijwel alle pachtovereenkomsten na 2007 zijn afgesloten met de geliberaliseerde pachtvorm korter dan 6 jaar. Inmiddels is het areaal met diverse kortlopende overeenkomsten meer dan 20%. Deze vrije pachtvorm draagt niet bij aan de ontwikkeling van de agrarische structuur in Nederland en aan de agrarische bedrijfscontinuïteit. De financierbaarheid van de bedrijven wordt moeizamer, investeringen onrendabeler en onzeker. Het is bekend dat de banken steeds kritischer worden en duurzaamheid ook steeds zwaarder weegt.
De bedrijven die de geliberaliseerde pachtvorm en andere kortlopende pachtvormen hebben, zijn niet zeker of zij na het einde van deze overeenkomst(en) deze grond weer tot hun beschikking krijgen.
Het steeds groter wordend areaal met kortlopende pachtvormen leidt tot een toename in de problemen in relatie tot de huidige wet- en regelgeving. Deze wet- en regelgeving wordt steeds meer afgestemd op grondgebondenheid. Mestwetgeving, het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, duurzaam bodemgebruik etc. zijn voorbeelden van wet- en regelgeving die een duurzame bedrijfsvoering ondermijnen.
Mest
Door het afschaffen van de derogatie, de aanwijzing van de Nutriënten Verontreinigde gebieden en de ingestelde bufferzones is de mestmarkt zwaar overspannen. Voor gronden die vrijkomen geldt het principe van de hoogste bieder. Degene die de grond had, moet opeens meebieden en de kans is dat zij de gronden kwijtraken en dus in de problemen raken. Bedrijven betalen een erg hoge pachtprijs en dit gaat ten koste van de winst. Ook moeten zij volgend jaar opnieuw het hoogste voor deze grond bieden.
De onevenwichtigheid leidt alleen tot verliezers en benadrukt het falen van de overheid. Alleen de verpachter heeft op de korte termijn een financieel voordeel, maar zal door roofbouw de grondwaarde zien dalen.
Duurzaam bodemgebruik
In 2016 hebben wetenschappers van de Universiteit Wageningen en het Louis Bolk instituut op de hoorzitting van de Vaste Kamercommissie van Economische zaken (nu weer LNV) gemeld dat kortlopende pachtovereenkomsten funest zijn voor goed bodembeheer. Een hoge pachtprijs en kortlopende overeenkomsten leiden niet tot investeringen in goed bodembeheer, maar hebben juist een averechts effect.
Het ligt voor de hand dat met kortlopende overeenkomsten de pachter geen investeringen in de bodemvruchtbaarheid, bodemstructuur, biodiversiteit en de waterhuishouding doet. Het is van belang dat de politiek weer eens wakker wordt geschud en de geliberaliseerde pacht gaat ontmoedigen.
