Bond voor landpachters en eigen grondgebruikers

Minister wil procesafspraken

De minister van LNV nodigt FPG, LTO en BLHB uit voor het maken van afspraken over de totstandkoming van een nieuw pachtstelsel. Een gezamenlijke notitie van FPG, LTO en BLHB ligt hier (mede) aan ten grondslag. De BLHB wil dat ook het NAJK een van de stakeholders wordt.

Nieuwe impuls

Vanaf 2014 hebben FPG, LTO, NAJK en BLHB meerdere pogingen ondernomen om tot een gezamenlijke inbreng voor de herziening van het pachtstelsel te komen. Op hoofdlijnen konden de partijen wel tot overeenstemming komen, maar bleek de nadere invulling tot problemen te leiden. De belangentegenstellingen waren op een paar onderdelen onoverbrugbaar. 

In 2022 is een nieuwe impuls aan het overleg gegeven. Deze partijen vinden dat de pachtregel pachters en verpachters in staat moet stellen bij te dragen aan de transitieopgaven in het landelijk gebied: de uitwerking van het Nationaal Programma Landelijk Gebied, het 7e Actieprogramma Nitraat, het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en de klimaatopgaven. Deze beleidsvoornemens hebben gevolgen voor het agrarische grondgebruik, voor de economische vooruitzichten van pachters en verpachters en voor de structuur van de bedrijven. 

Ook de omissies in de huidige pachtregel noodzaken tot bijstellingen, zoals juridische onvolkomenheden en de tweeslachtigheid van het systeem. De huidige pachtregel leidt alleen tot substitutie: de bestaande reguliere pacht wordt vervangen door kortlopende geliberaliseerde pacht. Dit ondermijnt de agrarische structuur en de continuïteit van het agrarische bedrijf.

De gezamenlijke partijen hebben een notitie opgesteld en roepen de minister op om te komen met voorstellen tot herziening van onderdelen van het pachtstelsel. In deze gezamenlijke notitie hebben de partijen op een groot aantal onderdelen overeenstemming die als input voor de herziening van het pachtstelsel kan dienen. Het spreekt voor zich dat nog over een aantal niet onbelangrijke punten discussie en overeenstemming moet plaatsvinden, maar deze zijn beperkter van omvang dan in het verleden. 

Insteek minister

In de Kamerbrief ‘toekomst landbouw’ noemde minister Adema van LNV de ambitie om in het Landbouwakkoord de herziening van het pachtstelsel ter hand te nemen en hij beloofde de Tweede Kamer begin 2023 daarover te informeren. 

Het initiatief van deze gezamenlijke inzet van FPG, LTO en BLHB en de ambitie van de minister lopen samen op. In overleg met de partijen wenst de minister afspraken over het proces te maken. Hij hoopt om samen met deze stakeholders aangevuld met NAJK op korte termijn tot een akkoord te komen. Hij ziet dit pachtakkoord als een aanvulling op het landbouwakkoord. 

Zijn verwachting is dat er voldoende aanknopingspunten zijn om verder te kunnen met het uitwerken van de voorstellen. Hij onderkent dat het gezamenlijk uitwerken van de voorstellen tot een aangepaste inzet van het ministerie kan leiden dan waarover eerder is gesproken. De minister biedt dus ruimte voor het overleg. Overigens meldt hij dat als partijen er niet uitkomen, dat hij met een eigen voorstel zal komen, maar dan nog wenst hij met deze partijen in gesprek te blijven over de herziening van de pachtwetgeving.  In een eerste reactie is het bestuur verheugd over de inzet van de minister maar weet dat uitwerking nog discussie kan geven.