Uitspraak pachthof legt basis voor oneigenlijke verrijking verpachter

Onlangs heeft het pachthof de uitspraak van de pachtkamer Midden-Nederland gehandhaafd. De pachter had in 2000 een pachthoeve gepacht en had het volledige melkquotum zelf meegenomen en aangekocht. De pachtkamer stelde dat hij na het eindigen van de pacht 50% van de fosfaatrechten aan dezelfde verpachter moest vergoeden ondanks dat de verpachter niet aan het melkquotum of andere productierechten heeft bijgedragen. Het pachthof schaart zich daarmee aan de zijde van de verpachter en legt daarmee een basis voor oneigenlijke verrijking.

Uitspraak pachthof 2019

De basis voor deze uitspraak ligt bij het arrest van het pachthof in 2019. In deze uitspraak oordeelde het pachthof dat de verpachter aanspraak kan maken als er tussen verpachter en pachter op 2 juli 2019 een reguliere of geliberaliseerde overeenkomst met tenminste 15 ha bestond, die bij het aangaan 12 jaar of langer duurt en/of bij een hoevepacht of pacht van een gebouw dat specifiek voor de melkveehouderij is ingericht. Het pachthof heeft in diezelfde uitspraak bepaald dat 50% van de fosfaatrechten op de gebouwen rust en 50% op de grond. De verpachter kan hoogstens de helft van deze 50% verkrijgen voor dat deel waarop die verpachter aanspraak kan maken.  

De BLHB heeft op deze uitspraak vanuit verschillende invalshoeken kritiek geuit. De onderbouwing van deze discutabele verdeling beperkte zich tot de vermeende achteruitgang van het verpachtersvermogen en de redelijkheid en billijkheid. Steekhoudende argumenten in de uitspraak van het pachthof misten. In het individuele geval dat voor de uitspraak in 2019 ten grondslag lag, had de pachter ook melkquotum aangekocht, maar wenste het pachthof niet op dit argument in te gaan. Ook waren er duidelijke bewijzen dat er geen sprake was van vermogensachteruitgang voor de verpachter, maar zelfs van een verbetering. Onder het mom van redelijkheid en billijkheid worden feiten en argumenten terzijde geschoven.

Geen billijkheid en redelijkheid voor pachter  

Op pagina 4 en 5 van De Landpachter is de desbetreffende zaak uitgebreid beschreven. Het is opvallend dat het pachthof alle argumenten van de pachter passeert met als doel de verdeling zoals die in 2019 door het pachthof is vastgesteld door te laten gaan. In dit geval kan de pachter niet op de redelijkheid en billijkheid van het pachthof rekenen. 

Overigens was deze uitspraak te verwachten, omdat in 2019 al een afslag is genomen waarop het pachthof niet meer terug kan komen. Het blijft discutabel.

Publiciteit

Deze uitspraken verdienen de nodige vervolgaandacht. Niet alleen is publiciteit nodig in de agrarische pers, maar ook de politiek en de desbetreffende ministeries moeten van deze uitspraken in kennis worden gesteld. Het hoofddoel daarvan is dat betere wetgeving komt waardoor er minder ruimte komt voor niet onderbouwde rechtspraak.